“Down giá” hơn 20.000 USD

Theo Cục Hải quan Lạng Sơn, thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, từ đầu năm 2017 đến nay, đơn vị tập trung nguồn lực tăng cường KTSTQ về trị giá. Đến nay, toàn Cục tiến hành 602 cuộc KTSTQ về trị giá, số thực thu NSNN đạt 38,9 tỷ đồng, trong đó có 165 cuộc KTSTQ về trị giá đối với mặt hàng ô tô, phương tiện vận tải.

Đáng chú ý có trường hợp DN khai giá thấp đến hơn 20.000 USD/xe (giữa giá khai báo ban đầu của DN và giá do cơ quan Hải quan xác định lại sau khi KTSTQ), hòng làm giảm đáng kể số thuế phải nộp

Điển hình là vụ việc của Chi nhánh Công ty C. Tháng 12/2016, DN đăng ký tờ khai hải quan nhập khẩu lô hàng 30 chiếc xe ôtô khách, nhãn hiệu GUILIN DAEWOO, model GDW6901HGD1, loại 27 chỗ ngồi và 36 chỗ đứng, giá khai báo 17.000USD/xe.

Do mức giá khai báo thấp hơn mức giá so sánh tại dữ liệu của cơ quan Hải quan, Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị (Cục Hải quan Lạng Sơn) thông báo cho DN về nghi vấn trị giá khai báo và trị giá tính thuế do cơ quan Hải quan xác định. Do DN không đề nghị tham vấn, cơ quan Hải quan tiến hành KTSTQ theo quy định.

Theo giải trình của DN, giá giao dịch thấp do khi đàm phán ký kết Hợp đồng “đã cắt giảm một số chi tiết so với tiêu chuẩn của nhà sản xuất như camera lùi, đèn led hiển thị tuyến đường, máy soát vé tự động, sàn xe cho người tàn tật, giảm xóc bóng hơi được thay bằng giảm xóc nhíp lá phù hợp với đường sá Việt Nam. Tuy nhiên DN không có chứng từ, tài liệu chứng minh cho các nội dung giải trình này.

Quá trình cơ quan Hải quan KTSTQ và giải quyết khiếu nại, DN không đưa ra được các hồ sơ, tài liệu chứng minh việc khai báo trị giá hàng hóa nhập khẩu thấp một cách bất thường.

Căn cứ kết quả xác minh từ các tài liệu liên quan và hóa đơn bán hàng của DN, cơ quan Hải quan xác định trị giá khai báo hải quan đối với lô xe nêu trên là 37.100USD/xe (cao hơn 20.100 USD/xe so với khai báo ban đầu của DN), tổng số tiền ấn định thuế gần 12 tỷ đồng. Đến nay, DN đã chấp nhận quyết định của cơ quan Hải quan và nộp đủ tiền thuế, tiền phạt vi phạm hành chính theo quy định.

Chủ động nắm bắt thông tin

Từ kinh nghiệm thực tế ở cơ sơ, đại diện Cục Hải quan Lạng Sơn để thực hiện hiệu quả KTSTQ về trị giá mặt hàng ô tô và phương tiện vận tải, đội ngũ thực hiện cần kiểm tra, xác định dấu hiệu và cơ sở nghi vấn trị giá đối với hàng hóa nhập khẩu đã đảm bảo đúng quy định chưa?

Quá trình KTSTQ cần tăng cường thu thập, phân tích kỹ thông tin liên quan đến hàng hoá phải xác định trị giá. Đặc biệt là xem xét, quan tâm đến sự khác nhau về cấu hình, đặc điểm, các thông số kỹ thuật của hàng hoá nhập khẩu và hàng hoá giống hệt tương tự của chính DN hoặc của DN khác nhập khẩu để có căn cứ so sánh, đối chiếu về mức giá. Đồng thời cần tham khảo các thông tin về giá bán nội địa, giá bán tại thị trường xuất khẩu và đánh giá sự biến động của thị trường như các yếu tố khác về tỉ giá, xu hướng, nhu cầu nội địa của hàng hoá để có thêm cơ sở đánh giá về mức giá khai báo của DN.

Đồng thời, tại thời điểm KTSTQ, cơ quan Hải quan đề nghị DN xuất trình đầy đủ các tài liệu chứng minh về giá giao dịch, các thư chào hàng (nếu có), tờ khai làm thủ tục xuất khẩu do đối tác cung cấp (nếu có), các thông số kỹ thuật, chứng nhận xuất xưởng của nhà sản xuất, các tài liệu chứng minh về cấu hình của hàng hóa nhập khẩu và các tài liệu có liên quan khác...

Trường hợp hồ sơ có mâu thuẫn, cơ quan Hải quan có đủ căn cứ chứng minh sự bất hợp lý của mức giá khai báo phải kiên quyết bác bỏ (trị giá khai báo của DN). Mặt khác, trong thông báo kết quả KTSTQ (cho DN), cơ quan Hải quan cần nêu rõ các nội dung chưa giải trình, chứng minh được làm căn cứ bác bỏ. Việc xác định lại trị giá tính thuế phải thực hiện tuần tự các phương pháp xác định trị giá theo đúng quy định tại Thông tư 39/2015/TT-BTC...